Thị trấn Nam Giang, huyện Nam Trực, Nam Định là một địa phương đặc biệt, có đến 4 di tích quốc gia cùng quy tụ ở đây.
Thị trấn Nam Giang (huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định) là vùng đất có bề dày về truyền thống lịch sử văn hóa lâu đời. Nơi đây lưu giữ nhiều công trình kiến trúc, di tích quốc gia độc đáo như: Chùa Đại Bi, đền Am, đền Giáp Ba, đình Vân Chàng.
Chùa Đại Bi là một trong những danh lam cổ tự nổi tiếng của xứ Sơn Nam xưa. Đây là một di tích hiếm hoi ở vùng hạ lưu châu thổ sông Hồng thờ Đức Thánh Từ Đạo Hạnh. Chùa Đại Bi đã được xếp hạng di tích cấp quốc gia năm 1964; lễ hội chùa Đại Bi được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản Văn hóa Phi vật thể quốc gia năm 2020.
Với lối kiến trúc nội công ngoại quốc, chùa Đại Bi có tới 60 gian phần lớn làm bằng gỗ lim. Toàn bộ di tích được bố cục cân đối chắc khỏe. Trong khuôn viên chùa còn để lại ấn tượng với gác chuông hai tầng tám mái, một trong những đơn nguyên kiến trúc có giá trị nhất của chùa.
Đền Giáp Ba tọa lạc tại thị trấn Nam Giang là nơi thờ vua Triệu Việt Vương – người có công với nước chống giặc Lương. Với những giá trị về văn hóa, lịch sử, đền Giáp Ba đã được xếp hạng di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia năm 1994.
Ngôi đền quay hướng Nam, gồm 4 tòa chính và 2 tòa giải vũ, xây dựng theo kiểu nội đinh ngoại quốc, trên nền đất cao, có hệ thống tiền đình và hồ nước phía trước. Phía Đông đền chính còn có đền thờ hai cụ Đoàn Quận Công, Đoàn Tướng Công. Cả quần thể di tích gồm 10 tòa với 40 gian lớn nhỏ. Tiền đường có 5 gian mái cong, được đại tu vào thời Đồng Khánh nhị niên (1887); hệ thống đao, tàu mái cong tự nhiên còn lưu phong cách thời Hậu Lê.
Một trong những di tích quốc gia gắn với làng nghề rèn truyền thống ở thị trấn Nam Giang là đình Vân Chàng. Ngôi đình cổ tọa lạc ở khu đất rộng 1.480m2, là nơi thờ tự và tri ân công đức của nhân dân địa phương đối với Lục vị Tổ sư nghề rèn.
Đình làng Vân Chàng được xây dựng với quy mô lớn vào thời Hậu Lê (thế kỉ XVIII) và được trùng tu vào thời Nguyễn (thế kỉ XIX). Trong khuôn viên đình có nhiều cây cổ thụ tạo không khí mát mẻ, trong lành. Nhìn từ ngoài vào trong, đình gồm các công trình kiến trúc: nghi môn, bình phong, hồ nước, sân, đền thờ vị tổ dòng họ, công trình kiến trúc trung tâm và hai dãy giải vũ nội hai bên.
Ở thị trấn Nam Giang, đền Am là di tích quốc gia gắn với phong trào cách mạng và kháng chiến của địa phương. Ngôi đền là nơi nhân dân địa phương thờ phụng, tri ân công đức của Đức Thánh tổ, Thiền sư Bùi Huệ Tộ (1566 – 1641). Đền chính có kiến trúc theo kiểu chữ công gồm các hạng mục: Tiền đường, trung đường, cung cấm.
Năm 2012, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã Quyết định công nhận đền Am là di tích cấp quốc gia, bởi những giá trị tiêu biểu về lịch sử, kiến trúc nghệ thuật.
Ông Cao Xuân Nghị – Chủ tịch UBND thị trấn Nam Giang cho biết, thị trấn Nam Giang là nơi có nhiều di tích quốc gia lịch sử, văn hóa kiến trúc nổi bật. Ngày nay các di tích đều được người dân địa phương lưu giữ, bảo tồn và là nơi để cầu bình an, may mắn của người dân trong vùng.
Nguồn: Lao Động